Răng mọc lệch là hiện tượng vô cùng phổ biến tại Việt Nam và không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ của răng và nụ cười mà còn là nguy cơ của nhiều bệnh răng miệng khác. Niềng răng được xem là giải pháp tối ưu nhất để chỉnh răng mọc lệch. Đặc biệt với các phương pháp niềng răng hiện đại thì việc khắc phục răng mọc lệch trở nên hiệu quả cao hơn mà lại đơn giãn hơn và tiết kiệm hơn.
Bác sĩ Bùi Tuấn Anh (Tu nghiệp chỉnh nha niềng răng tại Mỹ) sẽ giúp chúng ta hiểu rõ về hiện tượng răng mọc lệch và giải pháp niềng răng mọc lệch
CÁC DẠNG RĂNG MỌC LỆCH VÀ NGUYÊN NHÂN RĂNG MỌC LỆCH
Răng mọc lệch và các dạng răng mọc lệch phổ biến:
Răng mọc lệch là hiện tượng 1 hay nhiều răng không nằm thẳng hàng trên cung hàm. Và có thể gồm các hình thái sau:
- Chân răng mọc lệch ngoài cung hàm (mọc lệch vào trong hoặc lệch ra ngoài)
- Chân răng mọc thằng trên cung hàm nhưng răng lại móc lệch hướng ra ngoài hoặc vào trong hoặc mọc nghiêng qua một bên.
- Răng mọc theo kiểu chữ V (răng bị xoay hướng)
- Mọc lệch 1 vài răng (răng khểnh) hoặc mọc lệch nhiều răng (răng không đều, lộn xộn, lệch lạc nhiều răng)

Răng mọc lệch không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn là nguy cơ nhiều bệnh răng miệng khác: vi khuẩn tích tụ gây tăng tích tụ vôi răng, răng vàng, răng sâu, viêm nha chu.
Nguyên nhân răng mọc lệch:
Răng mọc lệch (không đều) có rất nhiều nguyên nhân, nhưng phổ biến:
- Răng mọc chen chúc từ đó chèn ép nhau và một số bị đẩy lệch ra khỏi cung hàm (đây là nguyên nhân chủ yếu nhất)
- Mọc răng khôn: Răng khôn thường mọc khi chúng ta đã trưởng thành, lúc này, cầu trúc xương hàm đã ổn định nên răng không không đủ không gian để mọc từ đó nó gây chèn ép lên răng số 7, và cứ vậy chèn ép lên các răng khác và cuối cùng gây xô lệch các răng, đặc biệt là răng cửa.
- Mất răng: Mất răng gây nên hiện tượng tiêu xương hàm, từ đó gây nên hiện tượng di chuyển các răng khác và lệch xô lệch răng: Mút tay, nghiến răng, đẩy lưỡi, mút môi, bú bình, thường xuyên ăn nhai đồ ăn cứng…
- Mất răng sữa quá sớm
- Răng vĩnh viên mọc nhưng răng sữa không chịu rụng.

NIỀNG RĂNG MỌC LỆCH
Chỉnh răng mọc lệch thường áp dụng một trong hai phương pháp là thẩm mỹ răng sứ và niềng răng mọc lệch. Nhưng niềng răng được sử dụng phổ biến hơn vì có thể áp dụng với mọi trường hợp răng mọc lệch và cũng bảo tồn răng thật.

Niềng răng mọc lệch như thế nào?
Với niềng răng hô hay móm thì phải niềng răng cả 2 hàm, nhưng với niềng răng mọc lệch thì ngoài việc niềng 2 hàm thì còn nhiều trường hợp chỉ cần niềng răng 1 hàm (xô lệch răng trên hàm nào thì niềng hàm đó)
Bác sĩ sẽ dùng mắc cài niềng răng để di chuyển các răng về vị trí thằng hàng trên cung hàm. Với các trường hợp răng xô lệch do mọc chen chúc thì thường phải nhổ răng để tạo khoảng trống từ đó di chuyên và sắp xếp các răng thẳng hàng trên cung hàm.
Các phương pháp niềng răng mọc lệch:
- Niềng răng mọc lệch bằng mắc cài kim loại (thông thường hoặc tự đóng)
- Niềng răng mọc lệch bằng mắc cài sứ trong suốt
- Niềng răng mọc lệch bằng mắc cài mặt trong (mắc cài gắn vào mặt trong răng)
- Niềng răng mọc lệch bằng PP Invisalign (niềng răng không mắc cài mà dùng khay niềng răng trong suốt)
Và nếu răng mọc lệch trên 1 hàm thì dùng niềng răng 1 mắc cài, còn nếu răng mọc lệch trên cả 2 hàm thì đeo mắc cài cả 2 hàm.


Trong 4 phương pháp kể trên thì niềng răng mắc cài kim loại và niềng răng mắc cài sứ sử dụng phổ biến hơn bởi tính hiệu quả và chi phí thấp hơn.
Hiệu quả sau khi niềng răng mọc lệch:
- Răng đều trên cung hàm, hướng răng thẳng, khớp cắn chuẩn giữa 2 hàm
- Răng khỏe, không suy giảm tuổi thọ hay sức nhai
- Nếu đeo hàm duy trì đúng chỉ định của bác sĩ thì rất khó có hiện tượng tái xô lệch.
Niềng răng mọc lệch trong bao lâu?
Thời gian niềng răng mọc lệch phụ thuộc vào 2 yếu tố: Mức độ xô lệch nặng hay nhẹ, độ tuổi của người niềng răng.
Nếu răng xô lệch nhẹ (dù ít răng hay bị mọc lệch nhiều răng) ở người trẻ tuổi (dưới 18) thì thời gian niềng răng sẽ nhanh hơn. Ngược lại, khi mức độ xô lệch là nghiêm trọng (răng mọc lệch quá nhiều ra khỏi cung hàm) và ở người lớn tuổi thì thời gian sẽ lâu hơn.
Theo số liệu từ chuyên khoa Chỉnh nha niềng răng Peace Dentistry thì với các trường hợp niềng răng dưới 18 tuổi và mức độ khuyết điểm (hô, móm, xô lệch, thưa) nhẹ thì thời gian chỉ giao động từ 6 – 10 tháng. Các trường hợp xô lệch nhẹ nhưng trên 18 tuổi thì thời gian niềng răng giao động từ 12 – 15 tháng. Nếu khuyết điểm nghiêm trọng (xô lệch, hô hoặc móm nặng) thì thời gian sẽ giao động từ 20 – 28 tháng. Có những trường hợp phức tạp thì thời gian có thể trên 28 tháng.

Niềng răng mọc lệch có đau không?
Niềng răng nói chung hay niềng răng mọc lệch nói riêng thì nếu bác sĩ thực hiện đúng kỹ thuật, tuân thủ đúng phác đồ thì sẽ không gây đau cho người niềng. Nhưng giai đoạn đầu (2 – 3 tuần) khi mới đeo mắc cài sẽ có sự khó chịu và cảm giác không thoải mái nhất định do chưa quen với mắc cài.
Điều quan trọng nhất đó là bác sĩ phải tuân thủ đúng phác đồ, đúng kỹ thuật, tuyệt đối không nóng vọi và sử dụng lực kéo – đẩy quá lớn có thể không chỉ gây đau mà còn có nguy cơ gây tiêu xương từ đó, làm suy yếu chân răng.
Niềng răng mọc lệch giá khoảng bao nhiêu?
Chi phí niềng răng mọc lệch phục thuộc vào mức độ khó của ca điều trị. Giá tham khảo tại một số nha khoa nổi tiềng về niềng răng như: Peace Dentistry, Lan Anh, Đăng Lưu, Minh Khai, Nha khoa 2000 thì chi phí niềng răng mọc lệch giao động như sau:
- Nếu răng chỉ bị xô lệch trên 1 hàm thì chỉ niềng răng một hàm và chi phí sẽ khá thấp chỉ vào khoảng 15 – 25 triệu.
- Nếu răng bị xô lệch cả 2 hàm nhưng xô lệch nhẹ thì thì phí sẽ giao động từ 23 – 30 triệu.
- Nếu răng bị xô lệch nhiều ở cả 2 hàm và trẻ tuổi thì chi phí giao động từ 30 – 35 triệu
- Nếu răng bị xô lệch nhiều ở cả 2 hàm và người niềng răng cũng lớn tuổi thì chi phí có thể giao động từ 35 – 40 triệu
Đây là chi phí áp dụng cho niềng răng mọc lệch bằng mắc cài kim loại cao cấp, nếu niềng răng mắc cài sứ trong suốt thì chi phí sẽ cao hơn từ 10 – 15 triệu.
Độ tuổi nào là lý tưởng nhất để niềng răng mọc lệch?
Niềng răng nói chung hay niềng răng mọc lệch nói riêng đều mang lại hiệu quả cao trong mọi độ tuổi (từ 12 – 45 tuổi). Dĩ nhiên, tuổi càng lớn thì thời gian niềng càng lâu. Nhưng lý tưởng nhất là người trẻ tuổi (12 – 20 tuổi). Ở độ tuổi này, cấu trúc xương hàm còn “mềm” nên việc di chuyển răng sẽ thuận lợi và dễ dàng hơn.

Ở độ tuổi từ 20 – 25 tuổi, việc niềng răng cũng không mất quá nhiều thời gian vì cấu trúc xương hàm chưa quá “cứng”.
Với các độ tuổi dưới 12 (hoặc răng vĩnh viễn mọc chưa xong) thì cũng có thể chỉnh nha bằng các phương pháp như đeo hàm trainer.
Nói tóm lại, khi đã đủ răng vĩnh viễn thì niềng răng càng sớm càng tốt: Vừa nhanh, vừa ít tốn chi phí lại vừa đảm bảo hiệu quả rất cao.

Bài viết với sự tư vấn từ bác sĩ Bùi Tuấn Anh (tu nghiệp tại Mỹ, chuyên gia về chỉnh nha niềng răng tại Tp.HCM)